چرا راه آهن؟

قطارهای پر سرعت با سرعت ۲۰۰ مایل بر ساعت مسافران را میان شهرها جابجا می کنند و قابلیت سرعت آنها نیز در حال افزایش است. امسال پس از حادثه مرگبار تصادف قطار پر سرعت در اسپانیا که به کشته شدن ۸۰ مسافر منجر شد، موضوع ایمنی حمل و نقل ریلی مجدداً مورد توجه قرار گرفت. این واقعه به دنبال سانحه مشابه دیگر در کانادا اتفاق افتاد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر شد.  تصادفات اخیر چه اثراتی بر صنعت حمل و نقل ریلی و آینده آن داشته اند؟ آیا استانداردهای بین المللی می توانند نقشی در ایمنی حمل و نقل ریلی و رشد جهانی آن داشته باشند؟ مجله ISOfocus با دکترYuiji Nishie رئیس کمیته فنی جدید ایزو ISO/ TC 269، کاربردهای راه آهن درباره آخرین موضوعات مربوط به ایمنی، اولویتهای صنعت ریلی و موارد چالش برانگیز برای استانداردها به گفتگو پرداخت.

ISOfocus: کشور ژاپن با در اختیار داشتن قطارهای پر سرعت بین شهری و قطارهای شهری پر ازدحام، دارای پر رفت و آمدترین سیستم حمل و نقل ریلی در جهان است. چرا به استانداردهای راه آهن احتیاج داریم و چرا در حال حاضر؟

دکتر Yuiji Nishie: سیستم راه آهن ژاپن متشکل از شبکه ریلی پر سرعت Shinkansen، قطارهای شهری و منطقه ای، مترو، مونو ریل و غیره در سال ۲۳ میلیارد مسافر را جابجا می کنند. هر ساله در شبکه ریلی کلانشهر توکیو ۱۳ میلیارد مسافر، معادل ۵۸ درصد از مسافران، جابجا می شوند. در هر ساعت ۱۴ قطار پر سرعت Shinkansen از ایستگاه توکیو حرکت می کنند و در طول سال ۲۹۲ میلیون مسافر را به سرتاسر کشور منتقل می کنند. نکته قابل توجه در طول ۵۰ سال سابقه فعالیت قطارهای پر سرعت ژاپن رکورد عدم تلفات در آن است.علی رغم سوانح اتفاق افتاده در اسپانیا و کانادا، راه آهن ایمن ترین سیستم حمل مسافر و کالا است. ایمنی فوق العاده و تاثیرات ناچیز آن بر محیط زیست، آینده راه آهن در دهه های پیش رو را تضمین می کند. فناوری های این صنعت توسعه یافته و در جهت تامین نیازهای محلی تعدیل شده تا سیستم ریلی موفق و تایید شده ای در سرتاسر جهان بوجود آید. رسیدن به یک درک مشترک از سیستم حمل و نقل ریلی جهان به واسطه استانداردهای بین المللی بسیار سودمند است. استانداردهایی که تدوین خواهند شد، تجربیات کاری برتر و دانش فنی سیستم کارآمد حمل و نقل ریلی جهان را ارایه خواهند نمود تا در توسعه مسیرهای جدید و بهبود شبکه های موجود به کار گرفته شوند.

اهداف عالیه شما در تدوین استانداردهای بین المللی چیست؟ منافع و چالشهای راه آهن را در کجا می بینید؟

این صنعت از اوایل قرن نوزدهم میلادی و با شروع فعالیت در بخش تجاری، به خدمت انسان در آمد و در توسعه جوامع بشری و نظامهای اقتصادی نقش آفرین بود. در سالهای اخیر مزایای استفاده از قطارها به ویژه منافع زیست محیطی آنها با توجه به تلاشهای انجام شده در برابر تغییرات آب و هوایی مجدداً مورد ارزیابی قرار گرفت. پنجاه سال از آغاز فعالیت شبکه ریلی Shinkansen ژاپن – که از آن به عنوان طلیعه آغاز فعالیت قطارهای پر سرعت جهان یاد می شود - می گذرد و امروز شاهد آن هستیم که بر تعداد شبکه های ریلی پر سرعت در جهان افزوده شده است. به عنوان نمونه، ظرفیت حمل و نقل عمومی سریع راه آهن در کشورهای در حال توسعه به عنوان عاملی جهت تقویت توسعه اقتصادی، توجهات زیادی را به سوی خود جلب کرده است. پروژه های ساخت مسیرهای ریلی، همچنین قطارهای پر سرعت، سیستم حمل و نقل شهری و کالا در سرتاسر دنیا برنامه ریزی شده است، اما با چالشهایی مواجه هستیم. کشورهای در حال توسعه باید از مزایای ایمنی بالا، حفظ محیط زیست، آسایش و صرفه جویی در هزینه ها در سیستم حمل و نقل ریلی بهره مند شوند. بنابراین داشتن استانداردهای بین المللی در حوزه راه آهن برای گسترش سریع سیستم حمل و نقل ریلی و کارایی آن در سرتاسر جهان و بهره مندی انسانها از خدمات ریلی بسیار ضروری است. باید با جامع تر و منسجم تر کردن حوزه فناوری راه آهن به ضرورت روزافزون جهانی کردن راه آهن از طریق استانداردسازی توجه نماییم.

ژاپن از سابقه خوبی در ایمنی راه آهن برخوردار است. استانداردهای بین المللی را چگونه می توان در سطح بین المللی برای افزایش ایمنی به کار برد؟

در راه آهن وجود ایمنی باید در کلیه مراحل از مرحله برنامه ریزی، طراحی و تولید، ساخت و ساز، عملیاتی شدن، حفظ و نگهداری تا نوسازی و اسقاط کردن تضمین شود. اگرچه اقدامات عملی برای دستیابی به ایمنی در راه آهن در کشورها و مناطق متفاوت است اما از جنبه علمی، سیاستهای اصولی قابل مقایسه هستند. داشتن یک راهبرد ایمنی در راه آهن با توجه به پیشینه و محیط زیست، در نظر داشتن تعداد مسافرانی که منتقل خواهند شد و دفعات حرکت قطار ضروری است. اعمال استانداردهای بین المللی در هر یک از مراحل سبب خواهد شد تا ایمنی در هر کشور یا منطقه ای افزایش یابد.

 چه عاملی زمینه ساز علاقه مندی شما به راه آهن شد؟ و چه چیزی شما را به حضور در این رشته راغب می کند؟    

همیشه علاقه خاصی به سیستمها و فناوری حمل و نقل مانند راه آهن،‌ اتومبیل،‌ کشتی ها و هواپیماها داشتم اما در نهایت راه آهن را انتخاب کردم و در سال ۱۹۷۹ در راه آهن ملی ژاپن (JNR) مشغول به کار شدم. در آن زمان JNR از شرایط خوبی برخوردار نبود و با بدهی روزافزون و اعتصابهای متعدد دست به گریبان بود همچنین روابط میان مدیریت و اتحادیه کارگری متشنج بود. اما شبکه ریلی Shinkansen بدون تاخیر و با ایمنی کامل وارد فاز عملیاتی شد. زمانی که کار حرفه­ ای خود را آغاز نمودم، هدف من ایجاد نوآوری در سیستم راه آهن ژاپن بود و تا حدودی رفع برخی معظلات JNR. بعد از خصوصی شدن راه آهن ملی ژاپن و جدایی در گروه راه آهن ژاپن (JR) در سال ۱۹۸۷ شرایط کاری هر یک از گروههای JR بهبود قابل توجهی یافت. امروزه هدف اصلی من همکاری با دیگر همکاران و کارشناسان در قالب یک گروه بین المللی است تا به این صنعت، استانداردهای بین المللی یکدست و هماهنگ شده ای را ارایه نماییم. من همه وجودم را وقف فعالیتهای کمیته فنی ISO/ TC 269 نموده ام تا بتوانیم کلیه انتظارات و خواسته های ذی نفعان از کارکنان صنعت راه آهن گرفته تا مدیران زیرساختها،‌ شرکتهای تولیدی، سازنده و در نهایت مقامات دولتی را تامین نماییم.

منبع: سایت ایزو

 مترجم: سعید حسنی

ویراستار: کیواندخت پیرمحمدی  (isiri.org)