روش جدید برای آزمون ایمن شیرابه (لاتکس)

شیرابه لاستیک طبیعی (NR) منبعی برای پایدارترین ماده در جهان است. مواد شیرابه خام در محصولات با ارزشی نظیر  دستکش، اسباب بازی و بادکنک استفاده می شوند. نتیجه تلاش های صورت گرفته توسط ایزو، موسسه استانداردهای صنعتی تایلند (TISI)، بنیاد تحقیق تایلند (TRF) و دانشگاه Prince of Songkla (PSU) برای تغییر آزمون ها به آزمون های دوستدار محیط زیست و ایمن، روش شناسی جدید و خلاقانه ای است که می تواند باعث انقلاب در صنعت گردد.در هر دسته از محصولات شیرابه غلیظ شده NR، پارامترهای متعددی باید تعیین شوند تا کیفیت محصول کنترل گردد. این پارامترها شامل مقدار ماده خشک لاستیک، مقدار کل ماده جامد، مقدار ماده غیرلاستیکی، مقدار منیزیم، تعداد اسید چرب فرار و میزان pH می باشند. سازمان ایزو، TISI و TRF با کمک یکدیگر روش آزمون آزمایشگاهی پاکیزه و عاری از سموم را برای تولید کنندگان شیرابه غلیظ شده لاستیک طبیعی تهیه نموده اند. در این روش جدید از سولفید به جای سیانید استفاده می شود تا صحت و درستی در آزمون های یکسان حاصل شود.

هشدار در مورد سیانید

سیانید معمولاً در آزمون منیزیم شیرابه لاستیک مورد استفاده قرار می گیرد، اما به شدت سمی بوده و فاقد رنگ و بوی قوی می باشد که مصرف کننده را نسبت به طبیعت مضر خود آگاه نماید. همچنین در اثر تماس با اسید، گاز سمی آزاد می کند که ارگانیسم های آبزی را مسموم ساخته و ممکن است آسیب طولانی مدتی را در محیط زیست آبی به جای بگذارد. بنابراین قبل، حین و بعد از سروکار داشتن با سیانید باید بسیار دقت نمود. پیش از امحا و دورریختن، سیانید زائد نیازمند عملکرد ویژه ای است. بهترین روش، اکسیداسیون آن است، فرایندی که نیازمند کار، دقت، مهارت و هزینه زیادی می باشد.حتی زمانی که محصولات شیمیایی حاوی سیانید در کمترین مقدار ممکن حین فرایندهای کنترل کیفیت استفاده می شوند، کارشناسان ایزو احساس می کنند که در برابر آن مسئولند و لازم است تا روش جدیدی را برای پرهیز از استفاده از سیانید تدوین نمایند.

آیا این عنصر مضر، لازم است؟

مقدار منیزیم یک پارامتر ضروری است که برای توصیف کیفیت و عملکرد محصول خام مورد استفاده قرار می گیرد. در شیرابه NR غلیظ شده، میزان منیزیم باید کمتر از ۴۰ ppm باشد، زیرا غلظت های بیشتر می تواند انعقاد ذرات لاستیک را تحت تاثیر قرار دهد. سیانید ابزاری آشنا و کارامد برای تعیین میزان منیزیم با استفاده از روش شناخته شده titrimetry است.

روشی بهتر

در روش جدید که ایمن تر و سازگارتر با محیط زیست می باشد، یون سولفید جایگزین یون سیانید شده است. طی ۶۰ سال گذشته، یون سولفید در آنالیز کیفی فلز برای واکنش قوی خود با فلزات واسطه، شناخته شده بود. فلزات واسطه در شکل سولفید پایدارتر از فرم سیانید هستند. بنابران سولفید به عنوان جایگزین قابل قبول و کمتر سمی سیانید انتخاب شد. روش جدید برای تعیین میزان منیزیم در شیرابه NR جامع، صریح و دقیق است. مهمتر از همه اینکه، یون سولفید به عنوان سولفید هیدروژنه سدیم (NaHS) نسبت به سیانید سه برابر کمتر سمی است. اگرچه سولفید زائد نیازمند اقدام خاصی نیست، اما افزایش میزان آهک و هیدورکسید کلسیم از تشکیل گاز سولفید پیشگیری می کند.دقت و صحت روش جدید درست به اندازه روش سیانید است. دقت درون آزمایشگاهی مطابق با ISO/TR 9272:2005، لاستیک و محصولات لاستیکی- تعیین دقت برای استانداردهای روش آزمون اندازه گیری و تعیین شده است.انتظار می رود روش جدید با عنوان تعیین میزان منیزیم شیرابه لاستیک طبیعی به صورت غلیظ شده و شیرابه مزرعه[۱] از طریق تیتراسیون (روش فاقد سیانید)، در اوایل سال ۲۰۱۴ منتشر شود.

منبع: مجله ایزوفوکوس⁺- مه/ژوئن ۲۰۱۳

 مترجم:‌ پریسا فقیهی

ویراستار: کیواندخت پیرمحمدی