در مسیر ایمنی

هر روز در حدود ۳۵۰۰ نفر در اثر تصادفات جاده­ ای در سرتاسر جهان جان خود را از دست می دهند. این رقم فاجعه بار در سال به حدود ۱ میلیون و سیصد هزار نفر می رسد که روند افزایشی دارد. اما سازمان ایزو امیدوار است با نقش مهمی که ایفا خواهد کرد این روند را کاهش دهد.

تصادفات جاده ای هشتمین عامل مرگ و میر در جهان است. نکته تکان دهنده تر این است که  تصادفات جاده ای عمده ترین عامل مرگ نوجوانان و جوانان بین ۱۵ تا ۲۹ سال می باشد. واقعیت تلخ اینکه این آمار روند صعودی دارد و بیشتر به کشورهایی با سطح درآمد متوسط و اندک تعلق دارد. کارشناسان معتقدند چنانچه برای کاهش این روند اقدامی صورت نگیرد، در سال ۲۰۲۰ این رقم به یک میلیون و نهصد هزار نفر خواهد رسید و میلیونها نفر نیز از جراحتهای به جای مانده از تصادف رنج خواهند برد. خوشبختانه به کمک استاندارد ISO 39001 ایمنی جاده ها، می توان به ایمنی حمل و نقل جاده ای در آینده امید داشت.

در برنامه عملیاتی ۱۰ ساله سازمان ملل (برای سالهای ۲۰۲۰-۲۰۱۱) برای حفظ جان مردم در جاده ها، تلاشهای زیادی انجام می شود.  این برنامه در بیش از ۱۰۰ کشور جهان از تاریخ ۱۱ مه ۲۰۱۱ آغاز و هدف نهایی آن پیشگیری از وقوع ۵ میلیون کشته در اثر سوانح رانندگی تا سال ۲۰۲۰ است.  

استاندارد ISO 39001،‌ استاندارد سیستمهای مدیریتی جدید در ایمنی حمل و نقل جاده ای است که در سال ۲۰۱۲ منتشر شد و ایزو مشارکت چشمگیری در این برنامه بلند پروازانه سازمان ملل داشت. انتظار می رود این استاندارد جدید با ارایه آخرین الزامات مربوط به ایمنی در مواردی همچون سرعت مجاز، وضعیت خودرو و میزان سطح هوشیاری راننده، اثرات قابل توجهی بر آینده حمل و نقل جاده ای داشته باشد. 

در سالهای پس از معرفی استاندارد ISO 39001 چه تحولاتی به وقوع پیوسته؟ مجله ISOfocus از کشورهای عضو کمیته فنی ISO/ TC 241 که این استاندارد را تدوین کرده میزان پیشرفت های بدست آمده را جویا شد.

 سوئد: متعهد  به استانداردها

 فراوانی اقدام انجام شده، گواه محکمی بر عزم مقامات بخش حمل و نقل و جاده سوئد در اجرای استاندارد ISO 39001 و الزامات آن است. آقای Peter Hartzell از کارکنان موسسه استاندارد سوئد و دبیر کمیته فنی ISO/TC 241 می گوید: تا ماه آگوست ۲۰۱۳، ۴۱ نهاد وابسته به انجمن شرکتهای حمل و نقل جاده ای سوئد گواهینامه ISO 39001 را دریافت کرده اند – که این تعداد تا سال ۲۰۱۴ به ۱۰۰ شرکت افزایش خواهد یافت.

فرانسه: تشویق مشارکت فعال

انجمن استاندارد فرانسه (AFNOR)، استاندارد ISO 39001 را پذیرفته و در سال گذشته نشستی را برای اطلاع رسانی و تشویق ذینفعان فرانسوی به مشارکت فعال در اجرای این استاندارد برگزار نمود. از دیگر برنامه ها ایجاد برنامه تائید صلاحیت با محوریت AFNOR و حضور سایر سازمانهای گواهی کننده داخلی است.

 بریتانیا: تبدل جاده ها به مکانی امن تر

 موسسه استاندارد بریتانیا (BSI) این استاندارد را با عنوان BIS ISO 39001 پذیرفته و در حال حاضر به ارایه راهنمایی، آموزش روش اجرا و خدمات صدور گواهینامه می پردازد. بازدید کنندگان تارنمای ایمنی حمل و نقل جاده ای BSI، لینکهای مستقیم همچون "شروع" با استاندارد BSI ISO 39001، اجرا و تداوم سیستمهای مدیریت ایمنی حمل و نقل جاده ای و دریافت گواهینامه را به آسانی مشاهده خواهند نمود.

 نیوزیلند: آزمایش استاندارد

 آژانس حمل و نقل نیوزیلند (NZTA) در حال انجام آزمایشاتی جهت اجرا استاندارد ISO 39001 در نیوزیلند است. مشاور ارشد NZTA می گوید: بر اساس راهبرد آژانس حمل و نقل نیوزیلند با عنوان "سفر ایمن"، به دنبال آن هستیم تا با امضای پروژه های مشترک، رویکرد سیستم ایمن را به تصویر در آوریم و با مشکلات حاد ایمنی جاده مقابله نمائیم.

 اسپانیا: شور و هیجان

 پس از تصویب استاندارد ISO 39001 به عنوان استاندارد ملی UNE-ISO 39001 در آوریل ۲۰۱۳،‌ این استاندارد توانسته توجهات زیادی را به خود جلب نماید. استاندارد اسپانیا چندی پیش یک کارگاه آموزشی را در شهر مادرید برگزار نمود و این استاندارد را در کنار اعطای گواهینامه استاندارد ISO 39001 به اولین شرکت حمل و نقل عمومی اسپانیا، همراه با ذکر خلاصه ای از تجربه اجرای آن معرفی نمود.

آفریقای جنوبی: موفقیت در کسب و کار

 اخبار دریافتی از آفریقای جنوبی مثبت است. آقای Paul Nordengen، رئیس گروه تحقیقات در شورای تحقیقات صنعتی و علمی، خبر از اجرای قریب الوقوع استاندارد ISO 39001 به عنوان استاندارد ملی آفریقای جنوبی (SANS 39001) داد و اعلام نمود کارهای ممیزی و گواهی در سال ۲۰۱۴ آغاز خواهد شد.

کمیته ملی سیستمهای مدیریت حمل و نقل آفریقای جنوبی (RTMS) چندین کارگاه آموزشی را برگزار نموده تا حوزه این استاندارد و اهداف آن را با بخش حمل و نقل جاده ای بررسی نماید. انتظار می رود ۷۲ ناوگان حمل و نقل عمومی مشتمل بر حدود ۴۶۰۰ دستگاه اتوبوس و کامیون که گواهی استاندارد RTMS را دریافت کرده اند، استاندارد ISO 39001 را نیز مورد پذیرش قرار دهند.

 نروژ: درابتدای راه

 استاندارد نروژ (NSF) به تازگی نسخه ملی استاندارد ISO 39001 را اجرا نموده است و امیدوار است که سازمانهای آن کشور به زودی گواهی این استاندارد را دریافت نمایند. علاوه بر مقامات دولتی، مسئولان راه و جاده، ایمنی و شرکتهای خصوصی علاقمند، به فعالیت در کمیته متناظر ISO/ TC 241 دعوت شده اند.

 مالزی: پیشتاز

 اداره استاندارد مالزی در اکتبر ۲۰۱۳،‌ این استاندارد را به عنوان استاندارد ملی MS ISO 39001 از سوی وزارت علوم، فناوری و نوآوری مورد پذیرش قرار داد و آن را طی یک سمینار اطلاع رسانی که یک ماه بعد برگزار شد، اجرا نمود.

در حال حاضر، ۴ سازمان – پلیس مالزی، نهاد بازرسی وسایل نقلیه (Puspakom)، ‍Century Total Logistics و شرکت بازرگانی Shell Malaysia – استاندارد ISO 39001 را به صورت آزمایشی اجرا نموده اند. نظرات دریافتی بسیار مثبت بود حتی یک شرکت اظهار داشته آنها پس از اجرای الزامات استاندارد ISO 39001  از خطرات جاده ای تهدید کننده جان کارکنانشان بیشتر آگاه شدند.

  منبع: مجله ISOfocus- ژانویه/فوریه ۲۰۱۴

مترجم: سعید حسنی

ویراستار: کیواندخت پیرمحمدی(isiri.org)